آسمان دوچرخ | بزرگترین فروشگاه اینترنتی دوچرخه در ایران
برخورد با صفحه دیسک (درگیری کالیپر با روتور) یا عملکرد ضعیف ترمز دیسکی گاهی می تواند سوارکاری را خسته کننده کند. صرف نظر از برند و مدل، این مقاله به شما کمک می کند تا دانش لازم برای تنظیم ترمزهای دیسکی مکانیکی را به دست آورید. با ما همراه باشید
اطلاعات اولیه
سیستم‌های ترمز مکانیکی از یک کابل برای عملکرد کالیپر استفاده میکنند که لنت‌ها را درگیر میکند. سیستم های هیدرولیک از مایع درون شیلنگ (روغن مینرال) برای درگیر شدن لنت ها استفاده می کنند. در اینجا اجزای کلیدی سیستم ترمز دیسکی مکانیکی آورده شده است:
A. اهرم ترمز – عمل ترمز گیری توسط این قطعه انجام میشود، دسته ترمز کابل را کشیده و ترمز فعال میشود.
B. کابل و محفظه – در سیستم ترمز دیسک مکانیکی، اهرم ترمز کابلی را می کشد که از داخل محفظه به سمت کالیپر ترمز می رود.
C. پیچ تنظیم – توسط این قطعه مهره مانند میتوانید کابل ترمز را سفت تر یا شل تر کنید. (گاهی برای تنظیم گیرایی ترمز از این مهره استفاده میکنند)
D. بازوی کالیپر – این قطعه در طرف بیرونی کالیپر قرار دارد و بازویی است که کابل از دسته ترمز به آن وصل است، این قطعه از یک سمت لنت ترمز رابه سمت روتور یا همان صفحه دیسک فشار داده و عمل ترمزگیری را انجام میدهد. در برخی از مدلهای کالیپر، نیرو از دو سمت وارد شده و هر دو لنت ترمز از چپ و راست به صفحه دیسک نزدیک میشوند.
E. مهره ی گیرنده ی کابل – توسط این قطعه، کابل با استفاده از پیچ و مهره به بازوی اهرمی محکم می شود.
F. پد های لنت – عمل ترمز گیری توسط اصطکاک دو پد ترمز یا همان لنت ترمز صورت میپذیرد.
G. تنظیم کننده ها – کالیپرها مجهز به تنظیم کننده های لنت هستند که لنت های ترمز را به داخل یا خارج از روتور حرکت می دهند. برخی از کالیپرها تنها یک تنظیم کننده دارند که پد داخلی را حرکت می دهد، در حالی که مدل دیگر دارای هر دو تنظیم کننده لنت داخلی و خارجی است. یعنی از دو جهت چپ و راست پدهای ترمز را به داخل یا خارج هدایت و تنظیم میکنند.
H. محل نصب کالیپر روی رابط کالیپر – این قطعه جای پیچ از هر دو سمت کالیپر است برای نصب کالیپر بر روی پایه کالیپر و در نتیجه اتصال به بدنه ی دوچرخه.
روش تنظیم و همترازی
قبل از شروع فرآیند تعمیر و یا تعویض کالیپر، باید بررسی کنید سایر اجزایی که می توانند بر تنظیم ترمز شما تأثیر بگذارند به درستی تنظیم شده اند.
1. از صحیح قرار گرفتن چرخ اطمینان حاصل کنید اگر به درستی بر روی بدنه قرار گرفته باشد یعنی روتور یا همان صفحه دیسک نیز در وسط کالیپر قرار دارد مگر اینکه صفحه دیسک تاب دار باشد که این ایجاد صدا میکند در اثر برخورد آن با لنت ها.
2. دوچرخه را بالا بیاورید، چرخ را بچرخانید و حرکت روتور (صفحه دیسک) را در کالیپر بررسی کنید. اگر روتور حرکت جانبی زیادی را نشان دهد، تنظیم لنت ها برای ساییده نشدن آن دشوار یا غیرممکن است (تنظیم لنت ها توسط قطعه ی G. انجام میگیرد) روتور باید صاف یا تعویض شود.
3. یکی از عوامل ایراد در ترمزگیری میتواند خورده شدن و ساییده شدن لنت ها باشد، توسط پیچ تنظیم کننده ی لنت عمل ترمزگیری را بهتر کنید، پیچ ها را در جهت عقربه های ساعت ببندید تا لنت ها بیشتر به صفحه دیسک (روتور) نزدیک شوند این کار ممکن است جواب ندهد در صورتی که لنت ها کاملا خورده شده باشند و دیگر قطری نداشته باشند در این صورت باید لنت ها را عوض کنید.
4. چک کنید که بازوی ترمزگیرنده بر روی کالیپر که سیم به آن متصل است کامل حرکت داشته باشد و در حالتی که ترمز درگیر نیست کاملا به عقب رفته باشد. با شل کردن سیم ترمز از قسمت پشت بازو یا از قسمت مهره ای که در دسته ترمز قرار دارد این کار را انجام دهید.
5. کابل (سیم ترمز) را محکم بکشید تا شل نشود و پیچ کابل را محکم کنید.
هنگام سفت کردن پیچ و مهره، مراقب باشید که بازوی اهرمی (بازویی که لنت را به جلو و به سمت روتور فشار میدهد) را حرکت ندهید. این نکته مهم است زیرا بازوی اهرمی فقط مقدار کمی حرکت مفید دارد.
کالیپر با بازوی تک اهرمی – تنظیم کننده های پد داخلی و خارجی
1. با شل کردن پیچ های که برای نصب کالیپر هستند شروع کنید. این به کالیپر اجازه می دهد تا آزاد شود.
2. تنظیم کننده پد بیرونی را تا انتها بچرخانید (در جهت خلاف عقربه های ساعت)، سپس یک دور کامل به عقب برگردانید. این امر فضایی را برای تنظیم در آینده باز می کند.
3. تنظیم کننده لنت داخلی را در جهت عقربه های ساعت بچرخانید تا لنت ها روی روتور قفل شوند.
4. پیچ های نصب کالیپر را محکم ببندید تا بدنه ی آن روی روتور (صفحه دیسک) تراز شود. سفت شدن کامل را پس از تراز شدن دقیق پد های ترمز یا همان لنت انجام دهید.
5. هر دو تنظیم کننده لنت داخلی و خارجی (لنت سمت چپ و سمت راست) را به طور مساوی، 1/4 تا 1/2 دور، شل کنید.
کالیپر از نوع تک اهرمی (فقط از یک سمت پد لنت را فشار میدهد)
1. با شل کردن پیچ های درگیر کننده ی پد لنت شروع کنید. این به پد ها اجازه می دهد تا آزاد شود.
2. تنظیم کننده لنت داخلی را تا انتها به سمت داخل بچرخانید (در جهت عقربه های ساعت)، سپس حدود 1/4 چرخش را برگردید.
3. اهرم ترمز را بکشید و محکم نگه دارید. این کار بدنه کالیپر را با روتور (صفحه) تراز می کند.
4. پیچ های نصب کالیپر را محکم ببندید
5. اهرم ترمز را ول کنید(شما توانستید کالیپر را در جای دقیق خود قرار دهید)
6. تنظیم کننده پد را 1/4 دور دیگر برگردانید.
کالیپر های سیستم دو اهرمی (انتقال نیرو از دو سمت به لنت)
1. با شل کردن پیچ های نصب کالیپر شروع کنید. این کار به کالیپر اجازه می دهد تا آزاد شود.
2. تنظیم کننده های پد لنت داخلی و خارجی را تا انتها بچرخانید (در خلاف جهت عقربه های ساعت).
3. دسته ترمز را بگیرید و نگه دارید.
4. بعد از آن که ترمز را گرفتید، پیچ‌های نصب کالیپر را محکم ببندید تا تراز بدنه کالیپر روی روتور(صفحه دیسک) انجام شود. سفت شدن کامل را پس از تایید تراز خوب پد(لنت ترمز) انجام دهید.
5. اکنون دسته ترمز را ول کنید. (شما به درستی کالیپر را در محل مناسب خود نصب کردید)
مقدار حرکت دسته ترمز
1. اهرم ترمز را چند بار بکشید و رها کنید تا فاصله ی حرکت آن را بررسی کنید. دقت کنید که حرکت اهرم(دسته ترمز) برای کند کردن و توقف دوچرخه کافی است. به طور معمول، درگیری لنت ها با روتور در حداقل یک دوم مسیر حرکت اهرم (دسته ترمز) باید انجام شود.
2. تنظیمات لازم را با استفاده از تنظیم کننده های پد(لنت ترمز) انجام دهید و لنت ها را از هر دو طرف به طور مساوی در اطراف روتور قرار دهید.
درگیر شدن پدهای لنت
1. چرخ را بچرخانید و برخورد آن با روتور صفحه دیسک را بررسی کنید.
اگر درگیری پد لنت با روتور وجود نداشته باشد، تراز کامل شده است – به مراحل نهایی بروید.
اگر چرخ به سرعت کند شود یا صدای برخورد و سایش ایجاد کند، لنت ها نیاز به تنظیم بیشتری دارند.
2. تراز بودن لنت ها را با روتور بررسی کنید. برای دید بهتر ممکن است لازم باشد جهت دوچرخه را تغییر دهید.
با تابیدن نور مثل نور چراغ قوه به داخل کالیپر میتوانید بهتر فاصله ی لنت ها با صفحه دیسک را ببینید. چراغ قوه را از بالای کالیپر بگیرید و در زیر آن یک تکه کاغذ سفید رنگ بگیرید این باعث انعکاس نور شده و دید بهتری ایجاد میکند. برای درک بهتر مطلب به تصاویر زیر نگاهی بی اندازید:
3. اگر لنت ها با روتور موازی نباشند، بدنه کالیپر باید تنظیم شود. یک پیچ را از یک سمت پایه ی کالیپر باز کنید، بدنه را کمی به سمتی که هیچ شکافی ندارد حرکت دهید، پیچ را محکم ببندید و تراز را دوباره بررسی کنید.
به خاطر داشته باشید که انجام یک تنظیم ممکن است بر دیگر تنظیمات تأثیر بگذارد.
4. اگر لنت‌ها موازی به نظر می‌رسند، اما هنوز ساییدگی لنت با روتور وجود دارد، تنظیم‌کننده پد لنت ترمز را 1/4 دور شل کنید تا زمانی که درگیری پد با روتور(صفحه دیسک) از بین برود.
5. فاصله بازوی اهرم کالیپر که لنت را به سمت روتور هدایت میکند را دوباره بررسی کنید و در صورت لزوم تنظیم کنید.
فقط یک نکته، برای کالیپرهایی با تنظیمات لنت داخلی، روش تنظیم فاصله پد بیرونی متفاوت است:
1. یکی از پیچ‌های نصب را باز کنید، کالیپر را کمی به سمتی که در حال برخورد با روتور صفحه دیسک است حرکت دهید و دوباره پیچ را محکم کنید.
2. این مراحل را تکرار کنید تا سایش از بین برود.
